przetarg
Zmowa przetargowa i udział w przygotowaniu postępowania – działania ograniczające konkurencję jako podstawa wykluczenia wykonawcy
Przepisy Prawa zamówień publicznych chronią zarówno zamawiającego jak i wykonawców przed zakłóceniem konkurencji w postępowaniu ze strony nieuczciwych podmiotów. Stąd ustawa statuuje podstawy wykluczenia z postępowania wykonawcy, który zawarł z innymi wykonawcami porozumienie mające na celu zakłócenie konkurencji w procedurze. Inna przesłanka obejmuje z kolei obowiązek wykluczenia z procedury podmiotu, który przygotowywał postępowanie, z tego powodu, że może mieć on przewagę konkurencyjną nad innymi oferentami. Szczegóły dotyczące weryfikacji tych przesłanek omawiamy w poniższym artykule.
- Aby wykluczyć zmowy przetargowe (niedozwolone porozumienia zakłócające konkurencję w postępowaniu), zamawiający żąda od wykonawców oświadczeń dotyczących przynależności (lub jej braku) do grupy kapitałowej.
- Oświadczenie dotyczące grupy kapitałowej składa w postępowaniu wykonawca (nie zaś podmiot trzeci czy podwykonawca).
- Także wykonawca zaangażowany w przygotowanie postępowania podlega wykluczeniu z niego. Dzieje się tak jednak tylko w przypadku, gdy spowodowanego tym zaangażowaniem zakłócenia konkurencji nie można wyeliminować w inny sposób niż przez wykluczenie.
- Zamawiający może nie wykluczać wykonawcy przygotowującego procedurę, jeśli wykaże, że przykładowo:
– przekazał wszystkim innym wykonawcom informacje zgromadzone w trakcie przygotowania postępowania (zarówno przekazywane jak i pozyskiwane przez zamawiającego od wykonawcy przygotowującego postępowanie) oraz
– wyznaczył odpowiednio długi czas na złożenie ofert.
Sprawdź także: Wideo – Wykluczenie wykonawcy z postępowania – najważniejsze przesłanki w nowym Pzp
E-zaświadczenie z urzędu skarbowego jako podmiotowy środek dowodowy w przetargu
Zarówno zaświadczenie wydane przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, jak i naczelnika urzędu skarbowego, potwierdza informacje dotyczące niezalegania z opłacaniem podatków i opłat dotyczących danego wykonawcy.
Tym samym za dopuszczalne należy uznać złożenie zaświadczenia w formie dokumentu elektronicznego wydanego przez e-Urząd Skarbowy jako podmiotowego środka dowodowego na potwierdzenie braku podstaw wykluczenia z art. 109 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Przypomina o tym Urząd Zamówień Publicznych w opinii prawnej pt. „Zaświadczenie wydawane przez e-Urząd Skarbowy jako podmiotowy środek dowodowy”.
Przetarg ograniczony krok po kroku – schemat postępowania
Przetarg ograniczony to procedura dwuetapowa. Wykonawcy najpierw składają wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Potem zamawiający po ocenie podmiotowej wykonawców zaprasza konkretne podmioty do składania ofert. Procedura ta jest możliwa do wykorzystania tylko przy zamówieniach unijnych czyli tych o większych wartościach. Zamawiający w przetargu ograniczonym dzięki wstępnej selekcji wykonawców może sobie zagwarantować, że otrzyma oferty cenowe jedynie od sprawdzonych i zweryfikowanych wykonawców. Wolno mu także ograniczyć liczbę pozyskanych ofert do 5. O tym, jak krok po kroku przejść przetarg ograniczony piszemy w poniższym artykule.
- Zgodnie z art. 140 ustawy Pzp przetarg ograniczony to tryb udzielenia zamówienia, w którym:
1) w odpowiedzi na ogłoszenie o zamówieniu wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu mogą składać wszyscy zainteresowani wykonawcy, a następnie
2) oferty mogą składać wyłącznie wykonawcy zaproszeni do składania ofert.
- Zamawiający może wszcząć przetarg ograniczony bez konieczności spełnienia jakichkolwiek dodatkowych przesłanek wymaganych do zastosowania tego trybu.
- Tryb przetargu ograniczonego to procedura dwuetapowa nieprzewidująca możliwości negocjacji.
- Oto kilka zalet przetargu ograniczonego:
- W przetargu ograniczonym możesz skrócić termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu i ofert, gdy zachodzi pilna potrzeba udzielenia zamówienia (będzie to tzw. procedura ograniczona przyspieszona). Aby móc skrócić termin, nie musisz specjalnie uzasadniać zaistniałych okoliczności. Musisz jedynie udokumentować, że zachodzi pilna potrzeba udzielenia zamówienia. Nie masz natomiast obowiązku wykazywać, że nie można jej było przewidzieć czy też jest ona niezależna od Ciebie jako zamawiającego.
- W omawianej procedurze nie spotkasz się z ryzykiem kumulacji odwołań. Najpierw poinformujesz wykonawców o wykluczeniach z postępowania (na etapie oceny wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu). Jeżeli wykluczenie bądź niewykluczenie wzbudzi wątpliwość wykonawcy, wniesie on odwołanie, w którym będzie podnosił tylko argumentację dotyczącą oceny spełniania warunków udziału. Na kolejnym etapie – przy wyborze najkorzystniejszej oferty, wykonawca ewentualnie zaneguje Twój wybór, wskazując przesłanki odrzucenia jej. A zatem przy wyborze najkorzystniejszej oferty nie trzeba się obawiać, że wykonawca wniesie odwołanie dotyczące wykluczenia wykonawcy (chyba że nie wniósł on wymaganego wadium lub np. złożył nieprawdziwe informacje mające wpływ na wynik postępowania). Ewentualne zarzuty w większości dotyczyć będą tego, że odrzuciłeś bądź nie odrzuciłeś oferty wykonawcy. To powoduje, że przebieg postępowania w trybie przetargu ograniczonego jest bardziej przejrzysty.
Oprócz zalet przetarg ograniczony ma także kilka niezaprzeczalnych wad. Oto najważniejsze z nich:
- Złożoność trybu wymaga wykonania nieco więcej czynności niż w trybie przetargu nieograniczonego. Dodatkowymi czynnościami jest np. przyznawanie punktów wykonawcom, których zaprosisz do składania ofert, czy przygotowanie i wysłanie zaproszenia do złożenia ofert.
- W postępowaniu masz obowiązek poinformować wszystkich wykonawców o wynikach oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu, zanim zaprosisz ich do złożenia ofert. Może zatem zdarzyć się sytuacja, w której jedyny wykonawca, który spełnia postawione warunki, będzie miał świadomość, że nie jest zagrożony konkurencją. Wówczas może nie złożyć tak korzystnej oferty, jaką złożyłby w warunkach konkurencyjności.
Skorzystaj ze schematu procedury w formacie pdf: Przetarg ograniczony (plakat/schemat do wydruku PDF)
Jak ubiegać się o zamówienie publiczne – najważniejsze wskazówki dla wykonawców
Udział w postępowaniu o zamówienie publiczne wymaga od wykonawców dużej dyscypliny oraz spełnienia wielu wymogów formalnych oraz prawnych. Przestrzegając jednak kilku podstawowych zasad, można łatwo przygotować się do udziału w przetargu i zyskać przewagę nad konkurencją. Sprawdź, gdzie wyszukać przetarg, na co zwrócić uwagę w ogłoszeniu i specyfikacji oraz jak złożyć ofertę.
- Przetargi publiczne można znaleźć w ogólnodostępnych publikatorach – na stronieDziennika Urzędowego Unii Europejskiej lub w Biuletynie Zamówień Publicznych. Warto też śledzić strony WWW różnych zamawiających.
- Zanim wykonawca złoży ofertę, powinien szczegółowo przeanalizować ogłoszenie o zamówieniu i specyfikację warunków zamówienia.
- Ze szczególną uwagą trzeba przyjrzeć się warunkom udziału w postępowaniu oraz wymogom przedmiotowym. Warto także przeanalizować, jakich dokumentów ewentualnie zażąda zamawiający od wykonawcy, który złoży najlepszą ofertę.
- Jeśli treść wymogów zamawiającego budzi wątpliwości, trzeba próbować je wyjaśnić, zadając pytania do SWZ.
- Wykonawca, który uważa, że zamawiający stawia wymogi niezgodne z prawem, lub w inny sposób narusza przepisy, może odwołać się do KIO. Koszt odwołania to wydatek od 7.500 do 20.000 zł w zależności od wartości i przedmiotu zamówienia.
- Zanim wykonawca zdecyduje się złożyć ofertę, powinien także szczegółowo przeanalizować projekt przyszłej umowy z zamawiającym. Może się okazać, że warunki współpracy są na tyle wymagające, iż w skrajnych sytuacjach zagrożą płynności finansowej wykonawcy.
