Czym w praktyce skutkuje wybór oferty w postępowaniu?
W wyniku dokonania i zakomunikowania wykonawcom wyboru oferty najkorzystniejszej dochodzi pomiędzy wykonawcą wybranym a zamawiającym do nawiązania stosunku, który w doktrynie uznawany jest za nawiązanie umowy przedwstępnej. Co istotne z punktu widzenia zamówienia publicznego, ustawodawca nie ograniczył zamawiającemu, po dokonaniu wyboru oferty najkorzystniejszej, możliwości podejmowania czynności w postępowaniu o zamówienie (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 24 kwietnia 2023 r., sygn. akt KIO 3061/22).
Zamawiający może również po wyborze oferty dokonać czynności, takich jak np.: unieważnienie wyboru oferty najkorzystniejszej czy zawarcie umowy w oparciu o uchylony zakaz zawarcia umowy. Różnica jednakże jest taka, że w przypadku czynności zawarcia umowy o zamówienie publiczne, zgodnie z art. 254 pkt 1 ustawy Pzp dochodzi do zakończenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (również w przypadku unieważnienia postępowania – art. 254 pkt 2 ustawy Pzp).
Zakończenie postępowania o zamówienie, wskutek zawarcia umowy w okolicznościach dopuszczonych ustawą, nie zmienia okoliczności badania przesłanek materialnoprawnych z art. 505 ustawy Pzp i ich oceny na moment wniesienia odwołania. Potwierdza to w sposób jednoznaczny art. 554 ust. 3 pkt 3 ustawy Pzp, oraz ugruntowane orzecznictwo Izby i doktryna w zakresie tego przedmiotu (np.: Komentarz do ustawy Prawo zamówień publicznych z 2019 roku Urzędu Zamówień Publicznych red. H. Nowak i M. Winiarz, str. 1369). Jeżeli umowa została zawarta w okolicznościach dopuszczonych w Pzp, Izba może stwierdzić naruszenie przepisów ustawy (art. 554 ust. 3 pkt 3 ustawy Pzp).
